ما می‌توانیم یک شبکه کامپیوتری را به عنوان یک مجموعه بزرگ به هم پیوسته متشکل از همه کارها و عملیاتی که سازمان‌ها برای اشتراک‌گذاری، ذخیره و پردازش اطلاعات و ارائه خدمات انجام می‌دهند، در نظر بگیریم. “بخش‌های” این مجموعه شامل قسمت‌های بسیار متفاوتی است. وقتی کلمه شبکه را می‌شنوید معمولاً به اولین چیزی که فکر می‌کنید سرورها، دستگاه‌های ذخیره‌سازی، سوئیچ‌ها، فایروال‌ها، روترها، چاپگرها و رایانه‌های رومیزی است و یا حتی به چیزهایی مانند تلفن‌های هوشمند، تلفن‌های رومیزی و تبلت هم فکر می‌کنیم. اما شبکه‌های امروزی شامل مواردی می‌باشد که ممکن است حتی به آن‌ها فکر هم نکنیم مثل دستگاه‌های فکس، سیستم‌های گرمایش و تهویه مطبوع و غیره. در یک شبکه همه این دستگاه‌ها به یکدیگر متصل و با یکدیگر در ارتباط هستند تا کاری را که از آن‌ها می‌خواهیم را انجام دهند و وظایف ما و زندگی‌مان را آسان‌تر کنند. حال در این مجموعه کار مهندس پشتیبانی شبکه چیست؟
اساساً وقتی می‌شنوید که یک شرکت، زیرساخت ارتباطی خود را ارتقا داده یا سیستم جدیدی را نصب کرده است، در واقع این کار را یا قسمتی از آن را یک مهندس پشتیبان شبکه انجام داده است. نگهداری سیستم‌های فناوری اطلاعات که به کارمندان و سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا به‌طور روزانه با یکدیگر کار کنند و ارتباط درست و برنامه‌ریزی شده برقرار نمایند، کار اصلی یک پشتیبان شبکه است. به عبارت ساده‌تر به تمامی اقداماتی که یک مهندس پشتیبان شبکه برای رفع عیوب و بهینه‌سازی در شبکه انجام می‌دهد، “خدمات پشتیبانی شبکه” گفته می‌شود. در این مقاله قصد داریم انواع روش‌های پشتیبانی شبکه را به‌طور مفصل توضیح دهیم. عناوینی که در این مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت:
- وظایف و مسئولیت‌های یک مهندس پشتیبانی شبکه
- نصب سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای شبکه
- عیب‌یابی و تعمیر سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای معیوب
- حفظ امنیت شبکه و سیستم
- نظارت بر عملکرد شبکه و پیشنهاد بهبود به مدیران سازمان
- ایجاد پروفایل‌های کاربری برای کارکنان شرکت
- خدمات پشتیبانی شبکه در سه دسته کلی قابل ارائه می‌باشند
- پشتیبانی شبکه به‌صورت تمام‌وقت
- پشتیبانی شبکه به‌صورت موردی
- پشتیبانی شبکه به‌صورت دوره‌ای
- سخن آخر
وظایف و مسئولیت‌های یک مهندس پشتیبانی شبکه
لیست وظایف برای مهندسان پشتیبانی شبکه طولانی است، زیرا مراحل زیادی برای اطمینان از اجرای درست یک شبکه در بازده بهینه وجود دارد. با این حال ما شرح شغل مهندس پشتیبانی شبکه را تجزیه و تحلیل کردیم. لیست زیر از وظایف و مسئولیت‌های مهندس پشتیبانی شبکه است.
- نصب سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای شبکه
یکی از وظایف اصلی مهندس پشتیبانی شبکه نصب کلیه سخت افزارها و نرم افزارهای لازم بر اساس نیاز کارفرما می‌باشد. مهندسین پشتیبانی باید اصول شبکه‌سازی را بدانند تا بتوانند در مواقع مختلف نسبت به نیازهای کارفرما پاسخگو باشند. از جمله کارهایی که در این خصوص انجام می‌شود:
- آپدیت مداوم آنتی ویروس‌ها
- تضمین کارکرد مداوم نرم‌افزارهای شبکه
- نصب و پیکربندی سیستم‌عامل‌ها و نرم‌افزارهای عمومی
- پیگیری پشتیبانی فنی نرم‌افزارهای اختصاصی
- نصب و راه‌اندازی بک‌آپ‌گیری
- عیب‌یابی و تعمیر سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای معیوب
مهندسین پشتیبانی شبکه به عنوان برطرف‌کنندگان عیوب و یا حتی گاهی تعمیرکنندگان سخت‌افزارها و نرم‌افزارها در بخش فناوری اطلاعات عمل می‌کنند. آن‌ها افرادی هستند که کارمندان یک سازمان وقتی با سیستم خود دچار مشکل می‌شوند، با آن‌ها تماس می‌گیرند. آن‌ها از مهارت‌های حل مسئله و هوش IT خود برای عیب‌یابی و تعمیر مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بهره می‌برند.
- نگهداری از سیستم کابل‌کشی و ترانکینگ
- پشتیبانی و مراقبت سخت‌افزاری از روترها
- نگهداری از پرینتر و اسکنر و فکس
- تعمیر و سرویس تجهیزات دارای مشکل
- مانیتورینگ سخت‌افزاری تجهیزات
- مراقبت از فایروال و سیستم‌های امنیتی
- انجام اقدامات پشیگیرانه در بخش تجهیزات شبکه و سرورها
- بررسی وضعیت کلی امنیت شبکه با هدف کاهش ریسک
- بازدید دوره‌ای از شبکه
- حفظ امنیت شبکه و سیستم
این وظیفه بسیار مهمی برای مهندسین پشتیبانی شبکه است و برای سازمانهای دولتی، شرکت‌های مالی و سازمان‌هایی از این قبیل حائز اهمیت است. حفاظت از اطلاعات مشتریان و کارکنان و همچنین داده‌های اختصاصی شرکت بسیار مهم می‌باشد. این وظیفه به شخصی نیاز دارد که از آخرین روندهای امنیت سایبری مطلع باشد.
- نظارت بر عملکرد شبکه و پیشنهاد بهبود به مدیران سازمان
مهندسین پشتیبانی شبکه برای نظارت بر عملکرد شبکه به صورت روزانه به ذهنی تحلیلی نیاز دارند. آن‌ها گزارش‌هایی را بر اساس داده‌های بدست آمده از شبکه آماده و یافته‌های خود را به مدیران مجموعه ارائه می‌دهند تا تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی جهت بهبود شبکه صورت پذیرد.
- ایجاد پروفایل‌های کاربری برای کارکنان شرکت
مهندسان پشتیبانی شبکه مسئول ایجاد و حفظ امنیت “پروفایل‌های کاربری” برای هر کارمند شرکت هستند. این موضوع معمولاً مستلزم حفظ سطوح مختلف دسترسی امنیتی بسته به وضعیت شخص در شرکت است. همچنین شامل پاسخ دادن به سؤالات کاربر مربوط به استفاده از شبکه یا سخت‌افزار شرکت هم می‌باشد.
از دیگر وظایف مهندسین پشتیبانی شبکه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آموزش کارکنان برای استفاده از سیستم‌های جدید
- پیشنهاد راه حل‌های فناورانه برای مشکلات کسب و کار
- اطمینان از مطابقت فرآیندهای شبکه با استانداردهای صنعت مورد نظر
خدمات پشتیبانی شبکه در سه دسته کلی قابل ارائه می‌باشند:
- پشتیبانی شبکه به‌صورت تمام‌وقت
شرکت‌ها و سازمانهای بزرگ اغلب تمایل دارند یک نفر و یا حتی چند نفر به‌صورت دائمی و هر روزه در محل سازمان حضور داشته باشد. نیروی مقیم که از طرف پیمانکار در محل مستقر شده است، وظایف خود را با تأیید مدیر فنی مجموعه به انجام می‌رساند.
در این حالت می‌تواند با توجه به حضور یک نیروی تمام وقت هزینه‌های اضافی برای کارفرما در پی داشته باشد، زیرا در تمام تایم کاری ممکن است نیازی به حضور یک پشتیبان شبکه نباشد و گاهی حضور دوره‌ای یک مهندس پشتیبان کلیه نیازهای یک سازمان را برطرف می‌کند. همچنین یک نیروی مقیم دارای حقوق و دستمزد به نسبت بالاتری از یک پشتیبان شبکه دوره‌ای است. اگر یک سازمان اقدام به استخدام یک فرد به‌صورت تمام وقت کند، در واقع خود را محدود به دانش و تجربه یک نفر کرده است و این در حالی است که مشکلاتی که در شبکه یک سازمان به وجود می‌آید، بسیار متنوع است و نیازمند افراد مختلف با دانش و تجربه‌های مختلف می‌باشد. ولی اگر به‌صورت دوره‌ای یک مهندس پشتیبان شبکه مسئولیت حفاظت و پشتیبانی را بر عهده بگیرد و تشخیص دهد که نیاز به افرادی با دانش خاص است در این حالت پیمانکار با توجه به مشکل به وجود آمده فرد متخصص را برای حل مسئله اعزام می‌کند و سازمان هم متحمل هزینه‌های بیشتر نمی‌شود.
لازم به ذکر است با توجه به اینکه هزینه‌های کلی یک نیروی مقیم به مراتب می‌تواند بالاتر از یک مهندس شبکه دوره‌ای باشد، گاهی برخی از شرکت‌ها برای پایین آوردن هزینه سازمان‌ها و جلب رضایتشان جهت بستن قرارداد از افراد کم تجربه استفاده می‌کنند که این مسئله می‌تواند مشکلات فراوانی را برای آن مجموعه به‌وجود بیاورد.
با این حال حضور هر روزه یک نیروی مقیم سبب می‌شود که تمامی افراد از دانش تخصصی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری یک مهندس پشتیبان بیشتر بهره‌مند شوند و در صورت ایجاد مشکل سریع‌ترین راهکار ممکن ارائه گردد.
- پشتیبانی شبکه به‌صورت موردی
در این مدل اگر در شبکه یک سازمان مشکلی به وجود بیاید، صرفاً جهت حل همان مشکل نیرو اعزام می‌شود و براساس کار انجام شده هزینه از کارفرما دریافت می‌گردد. انتخاب پشتیبانی شبکه به‌صورت موردی از سوی سازمان‌ها گزینه مناسبی نیست زیرا در دراز مدت مشکلات جدی و فراوانی برای زیرساخت شبکه به وجود می‌آید. از جمله معایب این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم واکنش سریع نسبت به حل مشکل
- عدم آشنایی فرد مراجعه‌کننده به شبکه سازمان
- زمان‌بر بودن حل مسئله به دلیل دریافت اطلاعات دقیق جهت ارائه راهکار و حل مشکل
- بیشتر شدن حجم مشکل به دلیل زمان‌بر بودن در این مدل
- غیرقابل پیش‌بینی بودن وضعیت شبکه به دلیل عدم حضور دوره‌ای متخصصین
- امکان از دست رفتن داده‌های ارزشمند به دلیل تأخیر در حل مسئله
- عدم بروز بودن برنامه‌ها و سیستم‌ها، عاملی برای کند بودن در روند حل مسئله
- عدم مانیتورینگ دوره‌ای تجهیزات شبکه و سرورها
- عدم بررسی شبکه جهت پیشگیری از مشکلات احتمالی
- عدم بررسی امنیت شبکه
- عدم بازدید دوره‌ای شبکه
در این مدل به‌طور موقت به دلیل در نظر نگرفتن هزینه برای پشتیبانی شبکه، به نظر می‌رسد که هزینه‌ها کاهش پیدا کرده است، در حالیکه به دلایل ذکر شده در بالا چنانچه مشکلی به وجود بیاید که ابعاد آن بزرگ باشد، هزینه اصلاح و راه‌اندازی مجدد شبکه بسیار بیشتر خواهد بود.
- پشتیبانی شبکه به‌صورت دوره‌ای
در این مدل پس از مذاکرات صورت پذیرفته و بستن قرارداد و درج مفاد، مهندس پشتیبان شبکه به‌صورت دوره‌ای به‌طور مثال هفته‌ای یک یا دوبار در محل سازمان حضور می‌یابد. به این صورت پیمانکار متعهد و ملزم می‌گردد که به‌طور منظم نسبت به نگهداری از شبکه اقدامات لازم را انجام دهد.
در این روش ارتقا نرم‌افزار و سخت‌افزار سیستم‌ها و تجهیزات شبکه به‌صورت دوره‌ای انجام می‌شود و در صورت نیاز از متخصص خاص هر مورد استفاده می‌گردد. همچنین به دلیل اینکه فرد پشتیبان با شرکت و شبکه شما آشنایی دارد می‌تواند در صورتی که محدودیت زمان وجود دارد، از راه دور و ریموت مشکل را حل کند؛ بدین ترتیب در زمان هم صرفه‌جویی می‌شود. در سازمانهای بزرگ سیستم‌های مخابراتی و نظارتی دارند که دانش مناسب و آشنایی با آن‌ها بسیار مهم است. این مدل از لحاظ هزینه برای کارفرما مناسب است و مزایای بیشتری هم دارد که از جمله آن می‌توان به استفاده از متخصصین مختلف در حل مسائل متفاوت اشاره کرد.
در پشتیبانی شبکه به‌صورت دوره‌ای به دلیل بهره گرفتن از یک فرد متخصص و داشتن یک مشاور شبکه، خدمات با کیفیت بهتری ارائه می‌گردد در نتیجه هزینه‌های کارفرما در دراز مدت کاهش می‌یابد.
در این مدل مانیتورینگ و نگهداری سیستم‌های کابل‌کشی و ترانکینگ، رک‌های موجود، مراقبت سخت‌افزاری از روترها و سرورها و فایروال‌ها، سیستم‌های مخابراتی، تجهیزات اداری، پریز‌های برق و تلفن و غیره به‌صورت دوره‌ای انجام می‌شود. همچنین نگه‌داری‌های و مانیتورینگ نرم‌افزاری از جمله سیستمعامل سرورها، سیستمعامل کاربران، سرویس‌های موجود شبکه، آپدیت آنتی‌ویروس‌ها، ارتباطات شبکه، بروزرسانی نرم‌افزارها، نگهداری سرورهای مالی و غیره صورت می‌پذیرد. به‌صورت دوره‌ای تست‌های فنی صورت می‌گیرد تا از سلامت و عملکرد کلیه تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و وضعیت ارتباط آن‌ها اطمینان حاصل شود.
بهینه‌سازی منظم شبکه از دیگر خدماتی است که ارائه می‌گردد و سبب جلوگیری از اختلال خواهد شد. این کار در نگهداری شبکه و امنیت آن تأثیر بسزایی دارد.
سخن آخر
هدف از پشتیبانی شبکه این است که اطمینان یابیم شبکه شما دائماً در اوج عملکرد خود کار می‌کند.
امروزه تقریباً هر تجارتی برای انجام وظایف روزانه خود به سرورها، شبکه‌ها و اینترنت متکی است. به روز بودن و امنیت شبکه در این خصوص به شما یک مزیت رقابتی می‌دهد. بهتر است مدیران سازمان‌ها قبل از هر تصمیمی در این خصوص از مشاورین و متخصصین این حوزه بهره گیرند. شرکت پرساتک با سال‌ها تجربه در زمینه طراحی شبکه و زیرساخت، پشتیبانی و نگهداری، امنیت شبکه و ارائه بسیاری خدمات دیگر می‌تواند بهترین راهکارها و پیشنهادها را به شما ارائه دهد؛ با ما در ارتباط باشید.
